شک، برای عبور، بهترین اتفاق ممکن است اما غوطه‌وری در آن به جنون می‌انجامد. یکی از معضلات مشترک اکثر سالمندان در همۀ دنیا، تشکیک در همه‌چیز است.  پدر (The Father) محصول مشترک انگلستان و فرانسه، تلاش می‌کند دنیای پر از شک و ابهام پیرمردی که لنگرگاه زندگی‌اش را دخترش می‌داند، به تصویر بکشد. فلوریان زلر در مقام نویسنده و کارگردان این فیلم که اقتباسی از نمایشنامه‌ای با همین نام از خودش است، مورد تحسین بسیاری از منتقدان قرار گرفت و فیلم جمع و جور او یکی از بهترین فیلم‌های سال عجیب ۲۰۲۰ به حساب می‌آید. زوال عقل در سالمندی را می‌توان با بازی خوب آنتونی هاپکینز تماشا کرد و به چشم‌انداز وحشتناک پیش رو اندیشید.

هفت نامزدی در اسکار ۲۰۲۱ به وضوح میزان علاقۀ منتقدان به پدر را نشان می‌دهد و فلوریان زلر قطعا دست خالی از این رویداد بیرون نخواهد آمد. نگاه به سایت‌های رتبه‌بندی فیلم نیز بر این واقعیت صحه می‌گذارد که اولین فیلم داستانی بلند زلر توانسته جای خود را در میان بزرگان سینما پیدا کند. امتیاز ۸/۳ از آی‌ام‌دی‌بی و ۸۸ از متاکریتیک در کنار رضایت ۹۸درصدی منتقدان راتن تومیتوز، این فیلم را در زمرۀ فیلم‌های سرحال و توصیه‌شده برای تماشا قرار می‌دهد. هرچند پدر، بخش اعظمی از این اقبال را مدیون حضور موفق هاپکینز است.

خلاصۀ داستان

پیرمردی که دچار مشکل حافظه است، به تنهایی زندگی می‌کند و دخترش برای مراقبت از او، پرستار استخدام کرده اما پیرمرد نمی‌تواند با هیچ پرستاری کنار بیاید. دختر پیرمرد نیز در دوران میانسالی‌اش است و مشکلات ویژه خود را دارد و مراقبت از پدر، زندگی شخصی او را دچار اختلال می‌کند. پیرمرد به مرور اتفاقات عجیبی را در خانه‌اش می بیند اما تا انتها، از گفتن آنها به دخترش سر باز می‌زند و سکانس پایانی فیلم، آب یخی است که بر جان پیرمرد و مخاطبان ریخته می‌شود. اما زوال حافظۀ دوران سالمندی، تنها مشکل پیرمرد نگون‌بخت فیلم پدر نیست.

عناصر فیلم

فضاسازی پدر، با استفادۀ به‌جا از تمامی عناصر، به خوبی اتفاق می‌افتد لذاست که با یک شخصیت‌پردازی حساب‌شده، مخاطب، این فیلم را بدون خستگی تا انتها دنبال می‌کند. رنگ‌بندی و نورپردازی صحنه به طور کامل در خدمت القای احساسات شخصیت اصلی قرار دارد و ریتم فیلم بسیار کنترل‌شده، بالا و پایین می‌شود. موسیقی‌متن فیلم که گاهی به عنوان موسیقی صحنه استفاده شده، کاملا فضای مالیخولیایی و عجیب ذهن پیرمرد را تقویت می‌کند و بی‌آنکه بترساند، ابهام می‌آفریند. شاید یکی از نقاط ضعف پدر را بتوان تغییر راوی دانست که البته با هوشمندی کارگردان به چشم نمی‌آید. بازی تأثیرگذار آنتونی هاپکینز اما نقطۀ پرگار تمامی عناصر است که با چینشی درست، بازی حرفه‌ای او را تکمیل می‌کنند و در نهایت با اثری قابل توجه روبه‌رو می‌شویم.

معضل سالمندی

در جایی از فیلم، پیرمرد خطاب به دخترش می‌گوید: «می‌خوای از پیشم بری؟» و این سوال، نهایت عجز او را در تمامی لحظات فیلم به دوش می‌کشد. سالمندان و نوع مواجۀ با این گروه اجتماعی، مدت‌هاست که در تمامی کشورهای دنیا، به موضوعی قابل توجه تبدیل شده است و البته کشور ما نیز در سال‌هایی نه‌چندان دور، با این موضوع به شکل گسترده روبه‌رو خواهد بود. پدر سعی دارد بدون قضاوت یا برانگیختن ترحّم، نمونه‌ای از این اتفاق را به نمایش بگذارد. این فیلم تأمل برانگیز را ببینید و به جای دختر، تصمیم بگیرید.