معرفی کتاب سیاهی چسبناک شب (محمود حسینی‌زاد، ۱۳۹۶) | مصلوب بر یادها/ دریغ‌گویی در ادبیات داستانی

من دائماً به مرگ فکر می‌کنم، چون مرگ همیشه برابر با رفتن است. هر سفر یک مرگ است. الآن که من از شما خداحافظی کنم و بروم یک نوع مرگ است. خواب یک نوع مرگ است. وقتی یک چیزی این ‌همه به ما نزدیک است و با آن زندگی می‌کنیم، چه‌طور می‌شود ندیدش؟!

انسان برآیند خاطرات خود است. فهم هرکس از خود، جهان و دیگران بسته به چیزی‌ست که به یاد می‌آورد. به تعبیر دیگر، اکنونِ هر انسان مجموعه‌ای است از آنچه که در گذشته از سر گذرانده. هویت را خاطرات می‌سازند.

 خستگی گذشته و رخوت ناشی از خاطرات، گاه برای یک عمر، تن و روان آدمی را رنجور می‌کند. به گواه علم، خاطرات نه تنها در مغز که در اجزای بدن ردِ خود را باقی می‌گذارند. گاه خاطرات به گونه‌ای در سر آدم تصویر می‌شوند که انگار برای کسی دیگر اتفاق افتاده‌اند اما خستگی‌شان در تن آدمی همچنان باقی‌ست. درمواردی خاطرات موجب انزوا می‌شوند چراکه آنچه برتن و روان شخص گذشته را کسی درک نمی‌کند و شخص در این‌باره توضیح نمی‌دهد. ترجیح او آن است که به انزوا پناه ببرد، مثل آخرین ماموت باز مانده از گله‌ای که منقرض شده است.

خلاصه داستان

مجموعه داستان سیاهی چسبناک شب نوشته محمود حسینی‌زاد روایتی در باب آدم‌هایی‌ست که در زمان اکنون صلیب خاطرات خود را بر دوش می‌کشند. نه کسی آن‌ها را درک می‌کند و نه آن‌ها تمایلی به درک شدن دارند. گویا خاطرات گذشته، آنها را چنان در خود حل می‌کند که در زمان اکنون مرده‌اند. شخصیت‌هایی که می‌دانند در گذشته چه بر سرشان آمده است اما تعریف درست و مشخصی از زمان حالِ خود ندارند. همه‌چیز در گذشتهٔ دور اتفاق افتاده و از آن تنها یادی باقی مانده و آرزویی؛ ای کاش اتفاق نیفتاده بود. جسم آنها نیز از کتکی که در گذشته خورده‌اند درد می‌کند.

هزاران هزار صندلی پشت هزاران برهوت میز قرچی کردند و از هرچه دوش در دنیا بود، آخرین قطره‌ها چکید و هزاران دست کوچک بر شانه‌اش نشست و بر موهایش و بر نَم چشم‌هایش، دسته‌دسته تور از کنجی به کنجی دوید. درِ تمام تراس‌های دنیا به‌هم خورد و هزاران تکه کاغذ سپید بارید و بویی بین عرق خوش‌بوی بدن و عطری که سه چهار روز پیش‌ زده باشی، بینی‌اش را پُر کرد و سیاهی چسبناک غلیظ شبْ به پوستش ماسید.

مجموعه ‌داستان سیاهی چسبناک شب، سراسر دریغ‌گویی است؛ پر از حرف‌هایی که به زبان نمی‌آیند اما بار داستان را بردوش می‌کشند. گاه جملات ناقص تمام می‌شوند، گاه در مرز گفتن و نگفتن تبدیل به سه نقطه‌ می‌شوند. سه نقطه‌هایی که جایی خالی حرف هایی‌ست که به کلام نیامده و یا حرفی که در روایت اصلی گفته شده اما راوی تمایل به گفتن‌شان ندارد. البته در جاهایی شخصیت‌ها برای نگفتن آنچه در سرشان است، پرگویی می‌کنند.

سیاهی چسبناک شب، شامل هشت داستان کوتاه است به نام‌های این چهار پنج نفر، سیاهی چسبناک شب، هرم یادها، آن وقت، کتک خورده بود، کافه‌تریا، گریه می‌کرد، رد سربی؛ که ارتباط فرمی و مفهومی این داستان‌ها مجموعه را خوش‌خوان می‌کند.

باید همه‌چیز را از نو‌ شروع می‌کردم. تنها. حتی در تمام آن سال‌های دور از او، در تمام آن سال‌های زندگی در غربت هم کنارم بود. تنهایم نگذاشته بود که تنها بودن را یاد بگیرم.

مجموعه داستان سیاهی چسبناک شب در سال ۱۳۹۶، در حجم ۸۶ صفحه توسط نشر چشمه منتشر شده است. علاقه‌مندان می‌توانند این کتاب را با قیمت ۸۰۰۰ تومان از سایت‌های معتبر فروش کتاب و کتاب‌فروشی‌های معتبر خریداری کنند.