گاهی اوقات بهترین راه برای جلب توجه به یک بیعدالتی تاریخی ، سرگرمی جسورانه است. این قطعاً همان چیزی است که نویسندۀ آمریکایی؛ اسپایک لی، با پنج همخون (Da 5 Bloods) در ذهن دارد. ظلم تاریخی دولت آمریکا نسبت به سیاهپوستان بر هیچکس پوشیده نیست. اما اسپایک لی در فرمی ویژه، سعی میکند در عین سرگرمکننده بودن، بخشی از این بیعدالتی نژادپرستانه را تصویر کند و چه موقعیتی بهتر از جنگ ویتنام. جنگی که آمریکا در آن شکست میخورد و هر از گاهی، هنرمندان آمریکایی، برای طعنه به دولت ایالات متحده و یا مظلومنمایی، ناخنکی به این موضوع میزنند.
رضایت ۹۲ درصدی منتقدان راتن تومیتوز در کنار امتیاز ۸۲ متاکریتیک، پنج همخون را در لیست فیلمهایی قرار میدهد که باید تماشا کرد. این درامِ جنگی، شانس زیادی در اسکار ۲۰۲۱ دارد و با توجه به سابقۀ خوب کارگردانش در این جشنواره، میتوان به موفقیت آن امیدوار بود. نتفلیکس که این روزها، حاکم بلامنازع دنیای تصویر است، این فیلم را به صورت آنلاین در سراسر دنیا پخش کرد که امیدها را برای موفقیت کمپینهای حمایتی از آن، پیش از اسکار بیشتر میکند.
خلاصه داستان
چهار کهنه سرباز سیاه پوست که جنگ ویتنام را در جوانی تجربه کردهاند، دوباره به ویتنام بر میگردند تا کار ناتمامی را به پایان برسانند. جسد دوست و فرماندشان که در زمان جنگ موفق نشدهاند با خود به آمریکا ببرند، هدف آنها از این بازگشت است. اما این همۀ ماجرا نیست. مقدار زیادی آجر طلا که هدیۀ دولت آمریکا برای تشکر از ویتنام جنوبی برای کمک به آنها در جنگ است نیز در کنار جنازۀ فرمانده، جا میماند. پیدا کردن طلاها، هدف اصلی این چهار پیرمرد سیاهپوست است اما در این راه باید موانع زیادی را از سر راه بردارند و در نهایت با مرگ دوستانشان روبه رو میشوند.
فرم ویژه
آنچه در پنج همخون بیشتر به چشم میآید فرم است. استفاده از تصاویر با نسبت ۴:۳ در شروع و لابه لای سکانسها و تبدیل هوشمندانۀ قاب عریض به قاب مربع و بالعکس، حسی مستندگونه و باورپذیر به فیلم اضافه میکند. اسپایک لی در فلش بکها، گریم بازیگران را تغییری نمیدهد، و آنها دقیقا با همان پیری، در گذشته تصویر میشوند به خلاف فیلمی مانند مرد ایرلندی اسکورسیزی. این نکته، حال و هوای عجیبی به صحنههای نبرد قدیمی میبخشد و گویی جنگ هنوز برای این چهار مرد مسن تمام نشده و در ذهن آنها ادامه دارد. قاب بندیها و حرکت دوربین هم بسیار کنترلشده و در خدمت فرم ویژۀ فیلم است. اگر بازیهای خوب بازیگران اصلی و فرعی را هم در نظر بگیریم، میشود گفت با فیلمی خوب مواجه هستیم. حضور ژان رنو محبوب هم میتواند از دیگر جذابیتهای پنج همخون باشد.
نژادپرستیِ خوب، نژادپرستیِ بد!
حضور سیاهپوستان در خط مقدم اکثر جنگهای معاصر آمریکا و جانفشانی آنها برای آرمان آمریکایی، موجب نشده تا احترام آنها در کشورشان بیشتر شود. حتی حضور یک رئیسجمهور سیاهپوست هم به این مسئله کمکی چندانی نکرده و آنها همواره خود را مورد بیاحترامی مسئولین و مردم میدانند. پنج همخون کنایهای است بر آنچه در تمام این سالها، بر مردم رنگینپوست آمریکا روا داشتهاند. این نگاه ضد نژادپرستانه اما در مورد مردم ویتنام صادق نیست، لذا شعاری و پوچ به نظر میرسد. رفتاری که آمریکاییها با سیاهپوستان داشتهاند، بد است. اما رفتار ناشایست همین سیاهپوستان با ویتنامیها عادی جلوه داده میشود که برای بینندۀ بیطرف، سوالات بسیاری ایجاد میکند. نژاد پرستی بد است، اما فقط در مورد سیاهپوستان آمریکایی؟!
نظرات کاربران
نظرات کاربران