هیاهوی بی‌سرانجام بسته‌های اینترنت

شیوع ویروس کووید-۱۹ بر نوع و شکل زندگی بسیاری از مردم تاثیر گذاشته است.شرایط قرنطینه و دورکار شدن در بسیاری از شغل‌ها سبب ایجاد وابستگی بیش از پیش مردم نسبت به فضای مجازی شده است. فضای مجازی و به طورکلی اینترنت جزو لاینفک زندگی بیشتر افراد شده است. فیلترینگ یا کاهش سرعت اینترنت از سوی کاربران مانند نبود مایه حیات تعبیر شده است. این درحالی است که در همین دوران کرونا دو اپراتور ایرانسل و همراه اول، اقدام به حذف بسته‌های مدت‌دار و افزایش قیمت تمامی بسته‌های اینترنت کردند. در همین راستا  وزیر ارتباطات گران فروشی اپراتورها را مشمول جریمه ۲ میلیادری دانست. بااین وجود پس از گذشت چندین ماه و اخطاراتی که به دو اپراتور داده شد، امروز رئیس رگلاتوری خبر از بازگشت بسته‌های قدیمی به اپلیکشن دو اپراتور داد.درصورت بازگشت تعرفه‌ٔ اینترنت کدام اپراتور به صرفه‌تر است؟

اپراتورهای گران فروش

دو اپراتور ایرانسل و همراه اول سهم عمده‌ بازار کشور را در اختیار دارند. این درحالی ست که با گران شدن و حذف بسته‌های بلند مدت اینترنت در دو اپراتور همراه اول و ایرانسل، موج عظیمی از اعتراض از سوی مصرف‌کنندگان رخ داد. در پی اعتراضات مردم، آذری جهرمی،‌ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از تخلف ۶۰۰ میلیاردتومانی دو اپراتور خبر داد. همچنین وی افزود: اپراتورها تنها ۴۸ ساعت فرصت دارند که تعرفه‌های اینترت را به قیمت قبل بازگردانند. در صورت عدم همکاری همراه اول روزانه ۱۷ و ایرانسل ۱۲ میلیارد تومان جریمه خواهند شد. از طرفی دیگر نماد بورسی این دو اپراتور نیز به حالت تعلیق درآمد و واکنش مدیرعامل همراه اول بر این بود که در نقاط دیگر جهان حذف برخی بسته های اینترنتی جزو وظایف اپراتورها محسوب می‌شود.

آذری جهرمی همچنین در جمعی از خبرنگاران اعلام کرد: گران شدن بسته‌های اینترنت هیچ‌گونه توجیه اقتصادی ندارد و باید این مسئله حل و فصل شود. از طرف دیگر پرونده گران‌فروشی این دو اپراتور به تعزیرات ارسال شده تا مبالغی که در پی این امر از مردم گرفته شده است به آنها بازگردانده شود.

در همین زمینه بخوانیم

قیمت کالاهای دیجیتال؛ صعود از دل یک شایعه

چگونه قبوض تلفن همراه را آنلاین پرداخت کنیم؟

چگونه تلفن‌همراه‌ را درسامانه همتا ثبت کنیم؟

بازار انحصاری و عدم نظارت

باتوجه به روند صعودی قیمت‌های بسته‌های اینترنت سوالی که مطرح می‌شود این است که چه عاملی سبب بروز این اتفاقات شده است؟ انتظار می‌رفت سازمان تنظیم مقررات که زیرمجموعه وزارت ارتباطات است،‌ نهادی باشد که بر تعرفه‌ها نظارت داشته باشد. شاید بتوان تنها دلیل بروز این تخلف را وجود بازار انحصاری و نبود بازار رقابتی سهامداران دانست. چراکه آذری جهرمی نیز به تاریخچه فعالیت‌ اپراتورها وقیمت‌های هر گیگابایت اشاره کرد و گفت: هر گیگابایت اینترنت با نرخ آزاد حدود ۴۰ هزار تومان محاسبه می‌شود. اما اصل بازار رقابت باعث شده که اینترنت با این نرخ به فروش نرسد. این درحالی ست که شاهد تناقض رویکردها و اتفاقات پیش آمده هستیم. بعبارتی اگر بازار رقابتی باشد نباید تعرفه‌های بسته‌های اینترنت همزمان بالا رود، پس شاهد بازار انحصاری هستیم که نشان دهنده‌ی قدرت بالای سهامداران اپراتورها نسبت به دولت است. چرایی این مسئله را می‌توان عدم شفافیت سهامداران نسبت به مردم و قدرت اجرایی و مالی بالای آنها نسبت به دولت دانست، که شاهد بروز اقدامات یکسویه و جلوتر از دولت شده است. از طرفی دیگر این سوال مطرح می‌شود که جرائم به مردم بازگردانده می‌شود یا نه؟ درواقع می‌توان گفت بازگشت جرائم با عرضه اینترنت یا مکالمه رایگان به راحتی امکان‌پذیر است. اما مسئله‌ی اصلی نبود دادگاهی برای رسیدگی به دریافت غرامت‌ها است. این مسئله بیانگر وجود مشکلات ریشه‌ای در فعالیت اپراتورها است.

مقایسه تعرفهٔ همراه‌اول و ایرانسل

چندی پیش تعرفهٔ بسته‌های اینترنت دو اپراتور همراه اول و ایرانسل دستخوش گرانی شدیدی شده بودند که با ورود دولت و اخطارها و جریمه‌هایی از سوی وزارت ارنباطات به این دو اپراتور داده شد. چندماه به همین منوال گذشت و خبر از تغییری در رروند قیمت‌گذاری تعرفه‌ها دیده نمی‌شد که به مرور شاهد ورود بسته‌های با قیمت قبلی در سایت دو اپراتور همراه‌اول و ایرانسل بودیم. رویکردی غیرعلنی دو اپراتور در پیش گرفته بودند،‌ به طوری که مخاطبان اطلاعی از بازگردانده شدن قیمت‌های بسته‌های اینترنت در سایت نداشتند‌ و بسته‌های با قیمت‌ بالا را از طریق کد دستوری دریافت می‌کردند. این روند مدت زیادی دوام نیاورد و بالاخره این دو اپراتور در مقابلل توبیخ‌ها و جریمه‌ها سرخم کردند و قیمت‌ بسته‌های اینترنت را چه در حالت دستوری موبایل و چه سایت‌هایشان به حالت اول بازگرداند. این اتفاقاتی در زمانی رخ داد که خبری از بالا رفتن قیمت بسته‌های رایتل نبود. به طوری که تعرفه بسته‌های اینترنت ۷ روزهٔ رایتل با قیمت ۹ هزار تومان،‌ بسته ۳ گیگابایتی ۱۵ روزه با قیمت ۱۵هزارتومان و بسته ۱ ماهه ۵ گیگابایتی با قیمت ۱۹ هزارتومان به صرفه‌ترین قیمت در مقایسه با دو اپراتور دیگر است.