۹ نگرانی رایج مادرانی که به نوزادان خود شیر می‌دهند

همه ما می‌دانیم تغذیه با شیر مادر در حفظ سلامت جسمی و روحی کودکان مؤثر است، ضمناً از نظر اقتصادی نیز به صرفه است زیرا اگر شیردهی بدون هیچ مشکلی انجام شود ارزان‌تر ،ساده‌تر و راحت‌تر از تهیهٔ شیر خشک است. اگرچه شیردهی در بین بسیاری از بانوان با گذشت شش هفته افزایش می‌ابد. اما متأسفانه اکثر آنها زمانی‌که قادر به شیردهی نیستند یا آمادگی لازم برای آن را ندارند با احساس حقارت، گناه و افسردگی پس از زایمان روبرو می‌شوند.

آیا وجود این مشکل در بسیاری از زنان به معنای عدم توانایی شیردهی در آنهاست؟

در بسیاری از موارد پاسخ این سوال خیر است. اگر این مسئله را در سطح جهانی بررسی کنیم، متوجه می‌شویم اکثر مادران بدون هیچ مشکلی قادر به تغذیهٔ کودکانشان هستند. این موضوع به دلیل برتری نژادی آنها نیست بلکه می‌تواند به دلیل زندگی در کشوری با امکانات رفاهی بیشتر در راستای حمایت از شیردهی مادران و خانواده ها باشد.

متاسفانه بسیاری از مادران با مشکلاتی روبرو هستند که باعث ناتوانی در تغذیه کودکانشان با شیر مادر است ، این در حالی است که اکثر آنها پس از حضور در محیط های مناسب قادر به شیردهی خواهند بود.

طی تحقیقاتی که در ده سال اخیر انجام شده در بسیاری از کشور‌های غربی شرایط و محیط مناسب برای حمایت از زنان وجود ندارد. بسیاری از مادران با عدم پشتیبانی در دریافت تغذیه مناسب و عدم حمایت در خانه، جامعه و یا محل کار روبرو هستند که در بسیاری از موارد  با حمایت بیشتر و اطلاع رسانی‌، می‌توان مراقبت از کودکان را به شکل بهتری انجام داد.

در ادامه مطالبی را از کتاب شیردهی مثبت و با توجه به تجربیات خودم جمع آوری کرده ام تا با بیان مشکلات، مشاهدات و روش‌های حل آنها به خانواده‌های بیشتری کمک کنم. بنابر این به ده مورد از نگرانی‌های متداول بانوان که علت آن عدم ناتوانی در شیردهی نمی‌باشد اشاره میکنم:

۱- من درد دارم

تغذیه با شیر مادر نباید دردناک باشد، متأسفانه تعداد زیادی از مادران احساس درد هنگام شیردهی را تجربه کرده‌اند. اما جای نگرانی نیست با مراجعه به دکتر متخصص می‌توانید این مشکل را درمان کنید. از دکتر خود بخواهید نحوه شیردهی به کودکتان را بررسی کند، با تغییرات کوچکی در حالت شیردهی به کودک از درد هنگام شیردهی کاسته می‌شود.

اگر همچنان احساس درد دارید به ویژه زمانیکه کودکتان در حال تغذیه است، از دکتر متخصص خود بخواهید که نحوهٔ زبان گیری کودک را بررسی کند. گاهی اوقات زبان کودک خیلی محکم در دهانش قفل می‌شود به این معنی که کودک برای بستن دهان و شیرخوردن تلاش می‌کند و این یکی از علل بروز درد هنگام شیردهی است.

این مشکل توسط متخصصین قابل درمان است. چنانچه هنوز احساس درد دارید، با یک گروه پشتیبانی، مشاور تغذیه شیر مادر و یا یک متخصص شیر دهی در تماس باشید.

۲- من عفونت دارم:

گاهی اوقات عفونت می‌تواند در نوک پستان یا پستان ایجاد شود. عفونت پستان با بروز علایم درد در نوک پستان یا وجود لک‌های سفید در دهان کودک همراه است. اگر درد عمیقی در سینه داشتید و لکه‌های قرمز روی سینه مشاهده کردید، ممکن است ورم پستان داشته باشید. اما خوشبختانه روش‌های درمانی و گزینه‌های مناسب درمان پیش روی شماست و می‌توانید بدون ترس به شیردهی ادامه دهید.

در حقیقت بهترین روش برای مقابله با ورم پستان یا انسداد مجرای شیردهی ادامه روند شیردهی به کودک است. این روش ممکن است آخرین راه کار برای درمان باشد اما در تسریع روند بهبود و جلوگیری از عفونت به شما کمک می کند.

۳- من به مصرف دارو نیاز دارم:

در بسیاری از موارد شنیده میشود در هنگام تغذیه شیرخواران نمی‌توان دارو مصرف کرد. در این مواقع بهتر است در ابتدا برگه اطلاعات دارو را مطالعه کنید، بیشتر داروها در روند شیردهی مانعی ایجاد نمی‌کنند چراکه در شیر شما نفوذ پیدا نمی‌کنند و یا به مقدار بسیار کمی وارد شیر شما می‌شوند.

در برخی موارد استفاده از دارو‌های مشابه می‌تواند به شما کمک کند. شما می‌توانید با پزشکتان و یا بانک‌های اطلاعات دارویی (در ایران با شماره تلفن ۱۴۹۰ وزارت بهداشت ویا شماره ۴۱۶۵۱ مربوط به سازمان تدارک پزشکی هلال احمر) تماس بگیرید و اطلاعات لازم را درباره عدم مصرف دارو های خاص، و یا  تداخل آن‌ها با شیر مادران کسب کنید.

۴- من رژیم کاملی ندارم:

خوشبختانه، رژیم غذایی تأثیر کمی بر کیفیت شیر مادران دارد. در صورت نیاز به تغذیه، از مواد غذایی و انرژی ذخیره شده  موجود در بدن شما استفاده میشود.از آنجاییکه شیردهی نیاز به کالری بیشتری دارد ممکن است بعد از تغذیه کودکتان احساس گرسنگی داشته باشید، بنابراین سعی کنید برای حفظ سلامتی خود تغذیه کافی داشته باشید.

۵- کودک من مقدار زیادی تغذیه می‌کند

کودکان به طور طبیعی در اکثر مواقع حداکثر ۲ ساعت یا بیشتر (ازجمله در شب‌ها) از شیر مادر تغذیه می‌کنند. شیر مادر به راحتی هضم می‌شود و مقدار تغذیه نوزادان بسیار کم است و قادر به زمان‌بندی نیستند. تغذیه خوشه‌ای (‌وعده‌های غذایی کوچک در زمان‌بندی‌های مشخص) و یا تغذیهٔ بیشتر از نیاز کودک به مصرف شیر مادر کمک می‌کنند.

با این حال، نگرانی‌هایی در این‌باره وجود دارد. گاهی اطرافیان به شما پیشنهاد می‌دهند  تغذیهٔ کمتری برای کودکان در نظر بگیرید اما نکته قابل توجه این است هر زمان که نوزاد احساس گرسنگی کند و هرچه بیشتر از شیر مادر تغذیه کند به افزایش شیر مادر کمک می‌کند. علاوه بر این به تعداد بزرگسالانی که به طور معمول تغذیهٔ مناسب دارند توجه کنید.

چنانچه نگران تغذیه کودک خود هستید به این موارد توجه کنید، آیا می‌توانید صدای شیر خوردن آن‌ها را بشنوید؟ آیا بدن آن‌ها دارای آب کافی است؟ در روز چند بار پوشک آن‌ها را عوض کردید؟

۶- من نمی‌توانم به طور خاص شیر بدهم

بنظر می‌رسد گاهی اوقات شرایط ویژه‌ای مثل ابتلای مادر به بیماری‌های خاص مانند دیابت، بیماری‌های تیرویید و یا وجود یک غدهٔ پیشرفته در نسج پستان باعث می‌شود تا تغذیه نوزاد با شیر مادر مختل شود و یا بطور کامل انجام نشود.

و یا در نخستین روزهای تولد، نوزاد شما نیاز به روش‌های دیگری برای تغذیه داشته باشد و شما تصمیم می‌گیرید که روزانه یک شیشه شیر به او بدهید.

انتخاب هر یک از این روش‌ها برای تغذیهٔ نوزاد به این معنای توقف کامل شیردهی توسط مادر نیست. با این حال روش‌هایی وجود دارد که با بکارگیری آن‌ها می‌توان از قطع کامل تغذیه با شیر مادر سلامت نوزاد را حفظ کنند.

مشورت و گفتگو با یک متخصص تغذیه شیر مادر به شما در طولانی شدن دوره شیردهی کمک می‌کند.

۷- من در انتظار بیش از یک کودک هستم

شنیدن این خبر که شما دوقلو (یا بیشتر) باردار هستید می‌تواند شما را شوکه کند. اما به یاد داشته باشید شما نیاز به تغییر برنامهٔ رژیم غذایی خود ندارید.

تعداد بسیاری از بانوان به بیشتر از یک نوزاد شیر می‌دهند. حتی ممکن است گاهی همزمان کودک بزرگ‌تر را هم شیر بدهند. چه تعداد دفعات تغذیه نوزاد بیشتر باشد، شیر بیشتری تولید خواهد شد.

بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که از فردی که تجربهٔ شیردادن همزمان به دو نوزاد را داشته مشورت بگیرید و از اطلاعات او استفاده کنید.

۸- بسیاری از خانواده‌ها احساس ناتوانی می‌کنند.

در بسیاری از فرهنگ ها غذا و عشق همراه هم هستند و شما می‌توانید اهمیت و علاقهٔ خانواده‌ها و والدین به تغذیهٔ نوزاد را به ویژه در روزهای اولیهٔ تولد مشاهده کنید. علاوه بر این آن‌ها تصور می‌کنند با استفاده از غذای کمکی در کنار شیر مادر از نگرانی شما در مورد تغذیه نوزادتان خواهند کاست اما تغذیهٔ نوزاد با غذای جایگزین شیر مادر باعث کاهش میزان شیر در بدن شما خواهد شد.

بجای این کار راه‌های مفید دیگری در راستای کمک خانواده به شما وجود دارد. آن‌ها می‌توانند بعد از شیردهی کودک را نوازش کنند چرا که این کار به هضم بهتر شیر کمک می‌کند، مسئول زمان حمام یا ماساژ کودک باشند و یا به تغذیه صحیح شما رسیدگی کنند.

علاوه بر این می‌توانند در کارهای منزل به شما کمک کنند تا زمان استراحت بیشتری داشته باشید.

۹- من نگران تغذیهٔ کودکم در فضای عمومی هستم

تغذیه در ملأ عام و یا در حضور دیگران یکی از نگرانی‌های رایج است به ویژه زمانی که  با شنیدن تجربیات بد و ناخوشایند اطرافیان روبرو می‌شوید. اما جای نگرانی نیست، در بسیاری از کشورها با حمایت قانون می‌توانید هر زمان و د‌ر هر مکان کودک خود را تغذیه کنید و هیچ دلیلی برای تذکر دادن به شما در هنگام تغذیهٔ فرزندتان وجود ندارد. توجه داشته باشید کسی نمی تواند از شما بخواهد مسیرتان و یا مکانی که در آن حضور دارید را تغییر دهید. به ویژه زمانی که از شما درخواست می‌شود برای شیر دادن به کودکتان از سرویس بهداشتی استفاده کنید. (در تهران در ۲۶ نقطه شهر تهران می‌توانید از اتاق‌های مادر و کودک که با همین هدف ایجاد شده‌اند، استفاده کنید)

منبع: theconversation