در این هفته مجلس در حال بررسی طرحی به نام “صیانت از فضای مجازی و ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی” است. پیش نویس نسخه اصلاح شده این طرح با نام “طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی” به تازگی در رسانههای عمومی منتشر شده و باعث نگرانی عمومی مردم شده است.
هر چند طراحان این طرح جدید، آن را مترقی و متفاوت از طرح قبلی میدانند اما بررسی تبصرههای آن نشان میدهد که قرار است فیلترینگ گستردهای برای تمام سرویسهای مهم خارجی اعمال شود.
در این طرح “خدمات پایهای کاربردی اثرگذار” برای فعالیت در بستر اینترنت باید اطلاعات خود را در سامانه مربوطه ثبت کنند و از مقام ذیصلاح که در این طرح با نام “کمیسیون عالی تنظیم مقررات” معرفی شده، مجوز دریافت کنند.
همچنین بر اساس این طرح خدمات پایه کاربردی خارجی، برای فعالیت نیاز به یک نماینده قانونی در کشور دارند و کلیه تعهداتی را که از طرف این کمیسیون به آنها ابلاغ میشود را باید اجرا کنند. در صورتی که این شرکتها تعهدات مذکور را رعایت نکنند باید منتظر فیلترینگ و مسدود سازی خدمات باشند.
حتی اگر شرکتهای خارجی بپذیرند که در ایران نمایندگی داشتهباشند، با توجه به نپیوستن ایران به FATF مراودات مالی این شرکتها امکانپذیر نبوده و عملا تاسیس نمایندگی در ایران امکان پذیر نخواهد بود.
به طور خلاصه با توجه به این طرح، پیامرسانها، اپلیکیشنها، پلتفرمها و شبکههای اجتماعی، مرورگرها و موتورهای جستوجو، سرویسهای ایمیل، خدمات کلود (ابری) مانند گوگل درایو، خدمات نقشه و مسیریابی مانند گوگلمپ و سرویسهای دیگر، بهعنوان “خدمات پایه کاربردی” محسوب شده و اگر موفق به کسب مجوز از “کمیسیون عالی تنظیم مقررات” نشوند، فیلتر میشوند.
آیا اینستاگرام فیلتر میشود؟
با تصویب طرح مذکور، پیام رسانها و شبکههای اجتماعی که بیشتر از یک درصد کاربران(حدود ۶۰۰ هزار نفر) عضو آن باشند، جزو “خدمات پایه کاربردی تاثیرگذار” محسوب میشوند و در صورت عدم کسب مجوز، فیلتر خواهند شد.
بنابر این با تصویب این طرح، اینستاگرام، واتساپ و حتی سیگنال نیز فیلتر میشود!
حال چه کسی پاسخگوی زنان سرپرست خانواری است که به لطف اینستاگرام در دوران کرونا با فروش ترشی و مربا امرار معاش میکنند یا روستاییانی که صنایع دستی خود را از مناطق دور افتاده برای فروش در شبکههای اجتماعی میگذارند و …
سرویسهای گوگل از جمله گوگل درایو چه میشوند؟
طبق فصل یک طرح قانون “حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی”، صرفا پیام رسانها مصداق “خدمات پایه کاربردی” نیستند؛ بلکه سرویسهای خارجی که متوسط داده مصرفی یا پهنای باند یکماهه آنها بیش از ۵ درصد حداقل حجم پهنای باند مصرفی بینالمللی باشند یا بیشتر از یک درصد کاربران کشور آن را نصب کردهباشند نیز جزو “خدمات پایه کاربردی تاثیرگذار” محسوب شده و نیاز به مجوز دارند.
بنابراین سرویسهای مهم و کاربردی گوگل از جمله سرویس جستوجو، نقشه گوگل و گوگل درایو بعد از تصویب این قانون، فیلتر خواهند شد.
همچنین براساس ماده ۳۱ این پیش نویس، با انتشار و توزیع فیلترشکن برخورد قضایی شده و برای آن مجازات حبس و جزای نقدی درجه ۶ گذاشته شده است.
مدیریت گذرگاههای اینترنت توسط نیروهای مسلح
در ماده ۷ پیش نویس مذکور آمده است”مرزبانی فضای مجازی و دفاع سایبری از کشور و جلوگیری از بهرهبرداری غیرمجاز از دادهها در گذرگاههای مرزی، با مسئولیت ستاد کل نیروهای مسلح انجام میپذیرد.”
و بنابراین ماده کلیه دستگاههای دخیل در این طرح موظف به انجام دستورات ستاد کل نیروهای مسلح، در موارد موضوع این ماده هستند.
مهمترین این دستگاهها عبارتند از: مرکز ملی فضای مجازی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، قوه قضاییه، وزارت اطلاعات، صدا و سیما، سازمان اطلاعات سپاه، نیروی انتظامی
آیا ورود گوشیهای اندروید ممنوع میشود؟
در ماده ۲۳ این پیشنویس آورده شده”واردات تجهیزات الکترونیکی و هوشمند که خدمات پایه کاربردی خارجی فاقد مجوز را بهصورت پیشفرض نصب نمودهاند یا امکان نصب پیشفرض خدمات پایه کاربردی اثرگذار داخلی دارای مجوز را نداشته باشند، ممنوع است و مشمول مقررات قاچاق کالاهای مجاز مشروط موضوع ماده ۱۳ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز میشود و درصورت ورود، فعالسازی آنها از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ممنوع است”
بنابراین ورود تجهیزاتی که خدمات پایه کاربردی فاقد مجوز روی آنها نصب باشد ممنوع است. یعنی گوشیهای اندروید که به صورت پیش فرض گوگل را دارند، نمیتوانند به کشور وارد شوند.
تصمیم گیرنده چه کسی خواهد بود؟
بر اساس این طرح، “کمیسیون عالی تنظیم مقررات” تصمیمگیرنده و صادر کننده مجوز برای پلتفورمها و سرویسهای کاربردی بوده که دبیر آن رئیس مرکز ملی فضای مجازی است.
اعضای کمیسیون شامل ۲۰ نهاد هستند که مهمترین آنها عبارتند از: رئیس سازمان صدا و سیما، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل، رئیس ستادکل نیروهای مسلح، دادستان کل کشور، فرمانده نیروی انتظامی و فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
این طرح اختیارات دولت در فضای مجازی را نیز کاهش داده و با اجرای آن عملا وزارت ارتباطات از دایره تاثیرگذاری در فضای مجازی خارج میشود.
منبع: همشهری آنلاین
نظرات کاربران
نظرات کاربران