راهنمایی دیدن فیلم‌های اصغر فرهادی

اصغر فرهادی، کارگردان، فیلمنامه نویس و تهیه کننده ایرانی است که این روزها حضور عکس و فیلم‌های آن در صفحات مجازی پر رنگ‌تر از قبل شده است. کارگردانی که امسال جایزه بزرگ (گرند پریکس) داوران جشنواره فیلم کن را برای فیلم قهرمان دریافت کرد و نقدهای مثبت زیادی را از سوی منتقدان سینما دریافت کرد. اصغر فرهادی کارگردانی است که سال‌های پیش نیز با دو فیلم جدایی نادر از سیمین و فروشنده، توانست در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۷ موفق به دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی شود. هرچند اثر قبلی او به نام همه می‌دانند کمی پایین‌تر از سطح انتظارات بود و باعث شد بسیاری از هوادارن فرهادی از موفقیت او برای فیلم قهرمان دچار شک و تردید شوند. اما هر چه باشد فیلم‌های اصغرفرهادی در سینمای ایران در بیشتر موارد خوش درخشیده است ولی باید دانست که هر کارگردانی در کارنامه کاری خود فیلم‌های قوی و ضعیف دارد و این امر در دنیای کارگردانی امری طبیعی محسوب می‌شود.

آشنایی با سبک فیلم‌های اصغر فرهادی

فرهادی را می‌توان یکی از مهمترین کارگردانان موج جدید سینمای ایران دانست. کارگردانی که قصه‌هایی واقع‌گرایانه دارد و شخصیت‌های خاکستری آن کمک می‌کند تا مخاطب بتواند همزاد پنداری نزدیکی با آنها داشته باشد. به همین دلیل فیلم‌های اصغر فرهادی مورد پسند بیشتر سینما دوستان است. یکی از دلایل درخشیدن و متمایز شدن فرهادی از دیگر کارگردانان ایرانی،‌ جسارت او در طرح مسائل مختلف است. جسارتی که باعث می‌شود تا قصه‌های فرهادی گاه در مقابل اخلاق و سبک زندگی ایرانی عاجز شود.

فرهادی و جادوی استفاده از نویسندگان

از نکات برجستهٔ فرهادی در ساخت فیلم، نحوهٔ متفاوت نگارش فیلم‌نامه‌های اوست. فرهادی برای نوشتن فیلم‌نامه‌هایش از چند نویسنده به طور همزمان استفاده می‌کند. هرچند نویسنده نهایی کار باید یک نفر باشد. به همین دلیل در آثاری مانند چهارشنبه سوری و رقص در غبار، فرهادی به تنهایی نویسندگی آنها را برعهده گرفته است. اما علاوه بر داشتن گروه نویسندگان ممتاز و سبک ویژه فرهادی در استفاده از هنر نویسندگی، انتخاب بازیگران، نحوه بازی‌گیری از آنها و انتخاب لوکیشن‌های زیبا بسیار حرفه‌ای و استادانه عمل می‌کند. با این حال همانطور که گفته شد، آثار سینمایی اصغر فرهادی همیشه درجه یک نبوده است. بنابراین لازم است تا کمی به بررسی آثار سینمایی این کارگردان مطرح سینمای ایران پرداخته شود.

قهرمان فرهادی پاییز می آید

رقص در غبار

شاید بتوان فیلم سینمایی رقص در غبار را ضعیف‌ترین کار اصغر فرهادی دانست. فیلمی که با چاشنی عشق افلاطونی همراه شده است و برخلاف دیگر آثار فرهادی شخصیت‌ها در آن سیاه و سفید هستند. در این فیلم سادگی و عشق نوجوانی جریان دارد. این فیلم پایان‌بندی رعب‌آوری دارد اما می‌توان اثری از جلوه‌های فیلم‌های برتر فرهادی را در آن مشاهده کرد.

شهر زیبا

یکی از آثار مهم کارنامه فرهادی شهر زیباست. فیلمی که پایانی تفکر برانگیز و دلچسب دارد و جبر جغرافیایی را به خوبی ترسیم می‌کند. موضوع این فیلم،‌ اعدام و بخشش است اما جنبه اخلاقی و کلید اسرار بودن آن کم است. به همین دلیل برای بسیاری از مخاطبان دلچسب و تماشایی است.

چهارشنبه سوری

نقطه عطف کارهای فرهادی چهارشنبه سوری است. این فیلم توانست موفقیت زیادی در گیشه از آن خود کند و از طرفی مورد رضایت بسیاری از منتقدین قرار بگیرد. چهارشنبه سوری حکایت تنهایی آدم‌های دنیای امروزی است که هر کس دغدغه‌ و دل‌نگرانی‌های خودش را دارد.

درباره الی

بدون تردید یکی از بهترین آثار فرهادی که نام آن را بر سر زبان‌ها انداخت، درباره الی است. فیلمی که در کنار داشتن موضوع جذاب، فضاسازی بسیار استادنه‌ای دارد. درباره الی از فیلم‌های قوی و اثرگذار فرهادی است. فیلمی که می‌توان آن را به جرات جزو یکی از بهترین آثار فرهادی دانست. این فیلم سبک رئالیستی دارد و شخصیت‌پردازی آن بی‌نقص و استادانه است.

جدایی نادر از سیمین

جدایی نادر از سیمین، دیگر اثر برندهٔ اسکار فرهادی است که ۵۲ جایزه جهانی را از آن خود کرده است. فیلم جدایی نادر از سیمین یک ملودرام اجتماعی پیچیده است که درباره سقوط یک ازدواج و مشکلات خانوادگی حرف می‌زند. این فیلم فروش ۲۰ میلیون دلاری داشت و جایزهٔ گلدن گلوب بهترین فیلم خارجی را نیز از آن خود کرد.

گذشته

فیلم گذشته اولین فیلم اروپایی فرهادی است. فیلمی که تلاش می‌کند تا با برهم زدن خاطرات گذشته سعی در جذب مخاطب کند. در این فیلم علی مصفا و برنیس بژو بازی می‌کنند که شخصیت پردازی آنها و خلق و خوی‌شان در فیلم مخاطب را برای تماشای ادامه فیلم ترغیب می‌کند.

فروشنده

فروشنده در سال ۲۰۱۷ برندهٔ اسکار جایزهٔ بهترین فیلم انگلیسی شد. فیلمی که در آن شهاب حسینی و ترانه علیدوستی دو بازیگر و زوج محبوب اصغر فرهادی ایفای نقش کرده‌‌اند. این فیلم مسیر گاو شدن شخصیت‌ها را به تصویر می‌کشد و بسیار تماشایی و قال توجه است.

همه می‌دانند

همه می‌‌دانند فیلم اسپانیایی اصغر فرهادی با بازی پنه لوپه کروز است. فیلمی درباره گذشته غبار آلود شخصیتی به نام لورا که بر خلاف خواسته کارگردان نمی‌تواند بیننده را برای رو شدن حقایق کتمان شده، غافلگیر کند. هر چند این فیلم کاری متفاوت از اصغر فرهادی است اما به جز تدوین عالی آن و بازی زیبای بازیگرانش، نکته قابل توجه دیگری ندارد. بسیاری از منتقدین این فیلم فرهادی را قدمی رو به عقب برای کارهای او توصیف کردند و شاید بتوان گفت در این یک مورد حق با آنها باشد.